Wos - 130 godzin zajęć

Komentarz po maturze 2022

Tegoroczna matura była ostatnim egzaminem z WOS w starej formule. Arkusz egzaminacyjny przygotowany był ponadto w oparciu o zredukowane wymagania, co związane było z pandemią i zdalnym nauczaniem. W efekcie egzamin był stosunkowo łatwy, choć uzyskanie dobrego wyniku wymagało pewnej biegłości w rozmaitych obszarach, które obejmuje wiedza o społeczeństwie.

Zagadnienia związane z psychologią społeczną i socjologią - tak jak w ubiegłych latach - nie wykraczały poza kwestie elementarne. Tradycyjnie należało się wykazać znajomością takich pojęć, jak nonkonformizm, socjalizacja i ruchliwość społeczna. Egzamin sprawdzał także znajomość prawnych regulacji dotyczących mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, a także miejsc ich występowania - od lat jest to żelazny element egzaminu z WOS, a tematykę tę w Collegium Novum dokładnie przerobiliśmy na konkretnych ćwiczeniach.

Przedmiotem naszych zajęć była także praca na bazie wyników badań opinii publicznej - podanych w różnych formach. Stosowne zadania pojawiły się również w tym roku - tym razem było o skuteczności działań razem z innymi oraz o ocenie pracy wójta/burmistrza/prezydenta miasta. Nasi kursanci nie powinni mieć z tym żadnych problemów.

System polityczny Polski, który dość szczegółowo został przedstawiony podczas naszych zajęć, w tym roku znalazł swoje miejsce na egzaminie w postaci zadań o ordynacjach wyborczych, systemie partyjnym, instytucji demokracji bezpośredniej, procesu ustawodawczego oraz konstruktywnego wotum nieufności. Zadania poświęcone tej tematyce rozwiązywaliśmy wspólnie podczas ćwiczeniowej części kursu w CN.

Tradycyjnie pojawił się fragment mapy Europy oraz opisy państw, z zadaniem połączenia ich ze sobą. Należało również zidentyfikować system polityczny - na podstawie tekstu źródłowego. W tym roku chodziło o system parlamentarno-komitetowy, który omówiliśmy podczas naszych zajęć, tak jak przećwiczyliśmy kilka map z opisami - w zadań CKE z poprzednich lat.

Oczywiście pojawiły się na egzaminie zagadnienia dotyczące systemu prawnego RP. W tym roku maturzysta musiał się wykazać wiedzą o źródłach prawa, podstawowych instytucjach związanych z władzą sądowniczą (Sąd Najwyższy, Krajowa Rada Sądownictwa i Trybunał Konstytucyjny), a także umiejętnością uzupełnienia pozwu.  Oprócz tego - jak zwykle - identyfikacja kodeksów - na podstawie przepisów prawnych. Żadna z tych rzeczy nie powinna zaskoczyć naszego kursanta. Pewnym zaskoczeniem mogłoby być wprowadzenie w kontekście polskiego prawa pojęcia mediacji i arbitrażu. Jednak instytucje te omówiliśmy również - choć w kontekście stosunków międzynarodowych.

No i wspomniane stosunki międzynarodowe. Należało zidentyfikować organizację europejską, którego państwa członkowskie zostały zaznaczone na mapie (prawidłowa odpowiedź to Inicjatywa Środkowoeuropejska, jednak nawet osoby nieznające tej organizacji łatwo mogły dojść do prawidłowej odpowiedzi metodą eliminacji, należało bowiem wybrać jedną z czterech opcji). Zadanie o NATO - banalne. Ciekawym wyzwaniem było podanie argumentów potwierdzających tezę, że Syria jest państwem upadłym. Dla naszych kursantów nie powinien to być żaden problem: omawialiśmy zarówno zjawisko państw upadłych, jak i - całkiem szczegółowo - trwającą wciąż wojnę domową w Syrii. Tak samo jak zajmowaliśmy się - w kontekście dekolonizacji - konfliktem Indii i Pakistanu, któremu zostało poświęcone jedno zadanie na tegorocznej maturze.

Dwa wykłady w Collegium Novum poświęcone były integracji europejskiej oraz UE - dla osób, które je pamiętają, zadania z egzaminu 2022 nie powinny sprawić żadnej trudności (rozszerzenie EWG/UE, traktaty, podstawowe organy UE). No i wreszcie rysunek satyryczny odnoszący się do podziału świata na “bogatą Północ” i “biedne Południe” - o tym było na ostatnich zajęciach z WOS w Collegium Novum - na dwa tygodnie przed maturą :)

Tematy wypracowania - w tym roku dość łatwe (problem bezrobocia w Polsce na podstawie materiałów źródłowych, porównanie ustroju politycznego USA i Wielkiej Brytanii oraz problematyka decyzji administracyjnych).

W przyszłym roku matura z WOS w całkiem nowym formacie. Jesteśmy i na nią gotowi :)

Dr Krzysztof Kowaluk

 

Komentarz po maturze 2020

Tegoroczny egzamin maturalny z WOS nie powinien sprawić istotnych problemów słuchaczom Collegium Novum. Nie pojawiły się żadne zaskakujące zagadnienia, zdecydowana większość z nich była przedmiotem naszych wykładów, a zadania podobne do tych, jakie znalazły się na egzaminie z 2020 roku, wielokrotnie rozwiązywaliśmy wspólnie podczas naszych zajęć.

Zadania z zakresu podstaw psychologii społecznej oraz socjologii były - jak zawsze - proste. Należało wiedzieć, czym jest asertywność, ruchliwość społeczna, urbanizacja i dezurbanizacja oraz naród polityczny. Tradycyjnie już pojawiło się zadanie dot. mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce - nie mam wątpliwości, że każdy nasz kursant się tego spodziewał :)

Pojawiło się także interesujące polecenie interpretacji danych statystycznych przedstawionych w formie wykresu - dotyczyło nierówności społecznych. Nie tak bardzo odległe ćwiczenie znalazło się zresztą na naszej maturze próbnej. Jeśli chodzi o systemy i reżimy polityczne, niezbędna była wiedza dot. podstawowych zasad ustrojowych Niemiec oraz podstawowych reguł obowiązujących w państwie demokratycznym (jedno i drugie zostało szczegółowo omówione na naszych kursach). Reszta informacji została dostarczona w materiale źródłowym.

Nie było zaskoczeń w bloku tematycznym dot. systemu politycznego i prawnego RP - należało wykazać się znajomością organów samorządu terytorialnego, wiedzą na temat Najwyższej Izby Kontroli, umiejętnością identyfikacji oraz analizy aktu prawnego. Tradycyjnie należało uzupełnić pismo procesowe. Wszystkie te rzeczy przerabialiśmy na zajęciach, co najmniej kilka razy.

W kwestiach międzynarodowych należało tym razem przede wszystkim kojarzyć zmiany na mapie Europy w ostatnich trzydziestu latach (robiliśmy na zajęciach bardzo podobne zadanie) oraz wykazać się znajomością podstawowych faktów dot. integracji europejskiej (poświęciliśmy temu prawie cztery pełne godziny samych wykładów, a były również ćwiczenia).

Tematy wypracowań były - jak zwykle - różnorodne. Najprostszy - w mojej ocenie - dotyczył zależności między Prezydentem RP a Radą Ministrów, w kontekście regulacji ustrojowych w USA. Dwa pozostałe również nie powinny stanowić dużego problemu dla naszych kursantów, choć temat odnoszący się do działań ONZ wymagał już pewnej erudycji.

wykładowca WOS Collegium Novum

 

Komentarz po maturze 2019

Jako egzaminator z ponad dziesięcioletnim stażem, maturę rozszerzoną z wos-u 2019 oceniam bardzo pozytywnie. Pytania zadane były w sposób jasny i precyzyjny, nie wykraczały poza zakres wiedzy, mieszczący się w katalogu standardów egzaminacyjnych.

Arkusz podzielony był na dwie części - pierwsza praca ze źródłem, druga wypracowanie.

Najistotniejsze na maturze z wosu jest wypracowanie. Trzy tematy wypracowań wymagały od ucznia dużej samodzielności. By sprostać poleceniu „scharakteryzuj” zdający musi wykonać wiele czynności. To On musi „poszufladkować” wiedzę i przedstawić ją w logicznym wywodzie. Sposób prezentacji tematu nie powinien nastręczać trudności moim kursantom, wielokrotnie bowiem ćwiczyliśmy tę umiejętność na zajęciach. Temat drugi i trzeci wymagały dużej precyzji. Źródła, wcześniej podane w arkuszu, dostarczały podstawowej wiedzy na temat trzeci.

Temat 1. Aktywność społeczności lokalnej to nie tylko udział w wyborach organów samorządu
gminnego – scharakteryzuj inne formy wpływu tej społeczności na funkcjonowanie organów gminy oraz na decyzje dotyczące gminnej wspólnoty samorządowej
w Rzeczypospolitej Polskiej.

Temat 2. Porównując tryb wyboru i kompetencje Sejmu RP i Senatu RP, uzasadnij, że
obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej rozwiązania prawne są zgodne z przedstawioną
analizą.

Temat 3. Scharakteryzuj system ochrony praw człowieka i obywatela Rady Europy oraz Unii Europejskiej – dokumenty dotyczące tych praw, instytucje stojące na straży ich przestrzegania oraz możliwości ich dochodzenia przez obywateli państw członkowskich tych organizacji.

?Część „praca ze źródłem”. Wszystkie polecenia wymagały od abiturientów wnikliwej analizy tekstów. Ćwiczyliśmy tę umiejętność na każdych zajęciach – ufam, że skutecznie. Pytania do źródeł były jasne i zrozumiałe co pozwala mieć nadzieję, że takie również będą odpowiedzi (nie wymagają bowiem od zdającego wnioskowania tylko analizy i oceny – co zawsze było dużo łatwiejsze dla kursantów). Wiele razy na kursie powtarzaliśmy zagadnienia dotyczące mniejszości narodowych ( zadanie 4. i 5.). Na zajęciach omawialiśmy zagadnienia społeczne – (zadanie 1., 2. i 3.) – teksy jednoznacznie wskazują na znane zjawiska.
Zadanie 7. – opis Giełdy Papierów Wartościowych i zadanie 9. – definicja kultury politycznej i zadanie 11. po uważnym przeczytaniu źródeł nie powinny być uznane z trudne, ale na pewno należało z uwagą przeczytać źródło. Zadanie 8. oceniam jako bardzo proste.
Zadanie 12. – także proste – materiał ten zrealizowaliśmy na zajęciach pt. Ustroje państw Zachodnich.
Kolejne zagadnienia – trójpodział, administrację, zagadnienia ustrojowe – zostały gruntownie przestudiowane na zajęciach (zadanie 13.- 19.). 
Wśród zadań z mapą 27. i 30. mam nadzieję, że kursanci nie znaleźli nic trudnego – podobne polecenia ćwiczyliśmy na zajęciach, a teksty źródłowe wyraźnie naprowadzają na właściwą odpowiedz.
Zadania 20. – 23. dotyczyły „prawa” – polecenia były jednoznaczne i zgodne z tym o czym rozmawialiśmy na zajęciach.
Zadanie 24. było dla mnie zaskoczeniem.
Zadanie 26. dotyczy UE – i tak jak inne formy współpracy – zadanie 27. nie powinny stanowić problemu dla uczestnika kursów, zagadnienia te zostały gruntownie przerobione i należą do podstawowych.   

Trzymam kciuki za wszystkich moich maturzystów.

Anna

Wykładowca WOS Collegium Novum
 

 

Komentarz po maturze 2018

wykładowca WOS Collegium Novum
 

Komentarz po maturze 2017

 

Komentarz po maturze 2016

Jako egzaminator z dziesięcioletnim stażem, maturę rozszerzoną z wos-u 2016 oceniam jako standardową. Pytania zadane były w sposób jasny i precyzyjny, nie wykraczały poza zakres wiedzy, mieszczący się w tradycyjnym  katalogu standardów egzaminacyjnych i w pełnym zakresie były ćwiczone w trakcie całorocznych kursów maturalnych w Collegium Novum.

Najistotniejsze na maturze z wosu jest wypracowanie. Trzy tematy wypracowań wymagały od ucznia dużej samodzielności. By sprostać poleceniu „scharakteryzuj” zdający musi wykonać wiele czynności. To On musi „poszufladkować” wiedzę i w logicznym wywodzie ją przedstawić. Sposób prezentacji tematu nie powinien nastręczać trudności moim kursantom, wielokrotnie bowiem ćwiczyliśmy tę umiejętność na zajęciach. Same zagadnienia egzaminacyjne były proste, zważywszy że źródła, wcześniej podane w arkuszu, dostarczały podstawowej wiedzy na ich temat:

• Temat 1. Scharakteryzuj dualizm władzy wykonawczej w europejskich systemach politycznych.
   
• Temat 2. Scharakteryzuj źródła prawa i ich hierarchię w Rzeczypospolitej Polskiej.  
   
• Temat 3. Stosunki międzynarodowe w Europie w XXI wieku – stabilność czy zmiana? Rozważ powyższy problem, odwołując się do materiałów źródłowych.
   

Część „praca ze źródłem”. Wszystkie polecenia wymagały od abiturientów tylko wnikliwej analizy tekstów. Ćwiczyliśmy tę umiejętność na każdych zajęciach – ufam, że skutecznie. Pytania do źródeł były jasne i zrozumiałe co pozwala mieć nadzieję, że takie również będą odpowiedzi (nie wymagają bowiem od zdającego wnioskowania tylko analizy i oceny – co zawsze było dużo łatwiejsze dla kursantów).

Wiele razy na kursie powtarzaliśmy zagadnienia dotyczące rodzajów mniejszości narodowych (zadanie 7). Na zajęciach omawialiśmy zagadnienia społeczne – (zadanie 1 i 2) – teksy jednoznacznie wskazują na znane zjawiska.

Zadanie 4 – „problem przedstawiony na rysunku” ćwiczyliśmy do znudzenia. 

Zadanie 9 oceniam jako bardzo proste – ideologie polityczne przerabialiśmy na wyższym poziomie.

Kolejne 15 – także proste – materiał ten zrealizowaliśmy na zajęciach pt. Ustroje państw Zachodnich.

Kolejne zagadnienia – kompetencje Prezydenta RP, administrację, zagadnienia ustrojowe – zostały gruntownie przestudiowane na zajęciach (zadanie 16- 18). 

Wśród zadań z mapą 12 i 14 mam nadzieję, że kursanci nie znaleźli nic trudnego – podobne polecenia ćwiczyliśmy na zajęciach. Zadania 19 – 22 dotyczyły „prawa” – polecenia były jednoznaczne i zgodne z tym o czym rozmawialiśmy na zajęciach.

Zadanie 28-29 dotyczą UE – i tak jak chronologia konstytucji – zadanie 13 nie powinny stanowić problemu dla uczestnika kursów, zagadnienia te zostały gruntownie przerobione w trakcie kursu maturalnego z WOS Collegium Novum.

Trzymam kciuki za wyniki wszystkich naszych maturzystów!

Anna

nauczyciel WOS w Collegium Novum

 

Komentarz po maturze 2015

Jako egzaminator z wieloletnim stażem, rozszerzoną maturę z wosu 2015 oceniam jako standardową. Pytania zadane były w sposób jasny i precyzyjny, nie wykraczały poza zakres wiedzy, mieszczący się w tradycyjnym  katalogu standardów egzaminacyjnych.

Najistotniejsze na maturze z wosu jest wypracowanie. Wszystkie tematy wypracowań wymagały od ucznia dużej samodzielności. By sprostać poleceniu „scharakteryzuj” zdający musi wykonać wiele czynności. To On musi „poszufladkować” wiedzę i w logicznym wywodzie ją przedstawić. Sposób prezentacji tematu nie powinien nastręczać trudności moim kursantom, wielokrotnie bowiem ćwiczyliśmy tę umiejętność na zajęciach. Same tematy były proste, zważywszy że źródła, wcześniej podane w arkuszu, dostarczały podstawowej wiedzy. 

• Temat 1. Scharakteryzuj – odwołując się do typowych rozwiązań prawnych klasycznego systemu  parlamentarno-gabinetowego, semiprezydencjalizmu i modelu kanclerskiego – relacje między organami ustawodawczymi a wykonawczymi w Rzeczypospolitej Polskiej.

• Temat 2. Scharakteryzuj ład światowy w ostatnim półwieczu, ustosunkowując się do podkreślonej oceny autora tekstu.
  Materiał źródłowy
  Nikt już nie kwestionuje tezy, że żyjemy w czasach bezprecedensowych zmian społecznych, politycznych, gospodarczych i kulturalnych, które zachodzą dziś na arenie międzynarodowej. Jest to efekt rozpadu w latach 1989–1991 tzw. porządku jałtańsko-poczdamskiego, globalizacji i budowy nowego systemu międzynarodowego, który wyraźnie ewoluuje w kierunku ładu wielobiegunowego (multipolarnego).
  Źródło: J.M. Fiszer, Euroatlantycki system bezpieczeństwa międzynarodowego w multipolarnym świecie,
  „Biuletyn Analiz i Opinii”, nr 4/2013, www.isppan.waw.pl

• Temat 3. Porównaj proces legislacyjny w Rzeczypospolitej Polskiej i w Stanach Zjednoczonych
  Ameryki. Uczeń miał do dyspozycji schemat procesu legislacyjnego w USA. 
   

Część pierwsza po raz pierwszy zawierała zadania opierające się wyłącznie na materiale źródłowym. W mojej ocenie źródła dotyczyły standarowej wiedzy z zakresu rozszerzonego wosu. Wiele razy na kursie powtarzaliśmy rodzaje grup społecznych (zadanie 2) i rodzaje ruchliwości społecznej ( zadanie 3).

Zadanie 19 oceniam jako bardzo proste – ideologie polityczne przerabialiśmy na wyższym poziomie.

Kolejne zagadnienia – kompetencje Prezydenta RP, administrację, zagadnienia ustrojowe – zostały gruntownie przestudiowane na zajęciach (zadanie 25- 27).   

Wśród zadań z mapą mam nadzieję, że kursanci nie znaleźli nic trudnego – podobne polecenia ćwiczyliśmy na zajęciach.

Ufam, że zadanie 37 (Herman von Rompuy) żadnemu z kursantów nie przysporzyło trudności.

Zadanie 35 i 36 – porównaj oba źródła – również podobne ćwiczyliśmy na kursie. Zaskoczyła duża liczba zadań z działu „Prawo” – to one moim zdaniem były najtrudniejsze, wymagały bowiem od zdających dużej precyzji w formułowaniu odpowiedzi. 

Wierzę w Naszych maturzystów:)

Anna

nauczyciel WOS Collegium Novum

Komentarz po maturze 2014

Tegoroczną maturę z WOS oceniam jako dość łatwą dla osób, które systematycznie pracowały nad opanowaniem wszystkich najważniejszych obszarów zagadnień. Niezbędna była wiedza z zakresu systemów i doktryn politycznych, ustroju Polski, prawa RP oraz stosunków międzynarodowych.

Każde z tych zagadnień było starannie omawiane na kursie w Collegium Novum. Zrobiliśmy również łącznie kilkaset zadań - warto dodać, że wiele z nich było bardzo podobnych do tych z tegorocznej matury.

Uczestnicy naszego kursu pisali również samodzielnie wypracowania dotyczące praw człowieka. Zostały one indywidualnie ocenione oraz omówione podczas naszych zajęć. W tym roku jeden z maturalnych tematów poświęcony był właśnie prawom człowieka:)

Krzysztof

Jako egzaminator z ośmioletnim stażem, maturę rozszerzoną z wosu 2014 oceniam jako standardową. Pytania zadane były w sposób jasny i precyzyjny, nie wykraczały poza zakres wiedzy, mieszczący się w tradycyjnym  katalogu standardów egzaminacyjnych. 

Najistotniejsze na maturze z wosu jest wypracowanie. Oba tematy wypracowań wymagały od ucznia dużej samodzielności. By sprostać poleceniu „scharakteryzuj” zdający musi wykonać wiele czynności. To On musi „poszufladkować” wiedzę i w logicznym wywodzie ją przedstawić. Sposób prezentacji tematu nie powinien nastręczać trudności moim kursantom, wielokrotnie bowiem ćwiczyliśmy tę umiejętność na zajęciach. Same tematy były proste, zważywszy że źródła, wcześniej podane w arkuszu, dostarczały podstawowej wiedzy.  

Temat nr 1: Scharakteryzuj system ochrony praw człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz – odwołując się do przykładów dwóch państw – kwestię łamania praw i wolności człowieka w XXI wieku.

Temat nr 2: Odwołując się do unormowań prawnych oraz przemian sceny politycznej, scharakteryzuj polski system partyjny w XXI wieku.

 

Część „testowa” okazała się być bardzo przewidywalną. Wiele razy na kursie powtarzaliśmy sposoby nabywania obywatelstwa (zadanie 5) i zagadnienia dotyczące rodzajów mniejszości narodowych (zadanie 3). Na zajęciach omawialiśmy strukturę warstwową społeczeństwa – (zadanie 2). Zadanie 4 – „problem przedstawiony na rysunku” ćwiczyliśmy do znudzenia. 
Zadanie 6 oceniam jako bardzo proste – ideologie polityczne przerabialiśmy na wyższym poziomie. Kolejne 7 – tek że proste – materiał ten zrealizowaliśmy na zajęciach pt. Ustroje państw Zachodnich. Kolejne zagadnienia – kompetencje Prezydenta RP, administrację, zagadnienia ustrojowe – zostały gruntownie przestudiowane na zajęciach (zadanie 8- 13). 

Wśród zadań z mapą mam nadzieję, że kursanci nie znaleźli nic trudnego – podobne polecenia ćwiczyliśmy na zajęciach. Zadanie 14 i 15 dotyczą UE – i tak jak chronologia winna nie stanowić problemu to lekkim zaskoczeniem dla mnie były szczegóły dt. grup parlamentu europejskiego. Ufam, że zadanie 20 (Matka Teresa z Kalkuty i Dalajlama ) żadnemu z kursantów nie przysporzyło trudności. Zadanie 22 – historia parlamentaryzmu III RP – została wnikliwie przeanalizowana na zajęciach 

Część „praca ze źródłem”. Wszystkie polecenia wymagały od abiturientów tylko wnikliwej analizy tekstów. Ćwiczyliśmy tę umiejętność na każdych zajęciach – ufam, że skutecznie. Pytania do źródeł są jasne i zrozumiałe co pozwala mieć nadzieję, że takie również będą odpowiedzi (nie wymagają bowiem od zdającego wnioskowania tylko analizy i oceny – co zawsze było dużo łatwiejsze dla kursantów) 

Komentarz po maturze 2013